رشته مردم شناسی: معرفی، ظرفیت دانشگاه ها و بازار کار

رشته مردم شناسی در بر گیرنده علوم مرتبط با خصایص فرهنگی و اجتماعی گروهی از اجتماعات انسانی می باشد. این گروه انسانی می توانند ساکن در محدوده های جغرافیایی معین بوده و در بازه های زمانی معین روزگار بگذرانند.

زبان، مذهب، روابط خویشاوندی، سنت های تولد، ازدواج، فرزندآوری، مشاغل، مرگ و دیگر آداب و روش های زندگی مربوط به این گونه اجتماعات، همگی تعریف کننده آن اجتماع بوده و مورد مطالعه علم مردم شناسی قرار می گیرند. در ادامه با رشته تحصیلی مردم شناسی، وضعیت دانشگاه ها  و بازار کار این رشته بیشتر آشنا خواهیم شد.

ماهیت رشته شناسی

جامعه امروزی ایران متشکل از مردمان گوناگون با فرهنگ ها و آداب زندگی بومی و قومی بسیاری می باشد. دانش مردم شناسی نیز با مطالعه کامل گروه های انسانی و روش های زندگی و برخورد با مسائل هریک از این گروه ها اطلاعات و ابزار لازم را برای شناخت هرچه بیشتر فرهنگ و رسوم ایرانی و نحوه شکل گیری آن در سطح روستایی، شهری و عشایری می تواند مورد بررسی و مطالعه دقیق قرار دهد.

معرفی رشته مردم شناسی

رشته مردم شناسی از جمله زیرگروه های علوم اجتماعی و در رشته های کنکور انسانی طبقه بندی می گردد. طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، پذیرش در رشته مردم شناسی در دانشگاه های دولتی روزانه، نوبت دوم (شبانه) و غیر انتفاعی صورت می گیرد.

در این مطلب می خواهیم علاوه بر معرفی رشته مردم شناسی، ظرفیت این رشته در دانشگاه ها و دوره های مختلف و همچنین دانشگاه های پذیرنده رشته مردم شناسی در زیرمجموعه رشته انسانی را معرفی کنیم.

توانایی های لازم برای ورود به رشته مردم شناسی

دانشجویان پس از فارغ التحصیلی در رشته مردم شناسی در زمینه های زیر مهارت های لازم راکسب کرده و فعالیت می کنند:

• کسب دانش جهت درک و تجزیه و تحلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه
• نفوذ در روستاها و شهرها در اقوام مختلف و تحقیق و مطالعه فرهنگی
• فعالیت به عنوان کارشناس در امور فرهنگی و برنامه ریزی ها در ارگان ها و پژوهش های فرهنگی
• تدریس در مدارس و مراکز آموزشی
• ادامه تحصیل و تبدیل به هیات علمی دانشگاهی
• راهنمای تورهای جهانگردی
• فعالیت در حوزه مطالعات باستان شناسی در فرهنگ سرا ها و پژوهشگاه ها
• نویسندگی در دفاتر مجله و روزنامه ها
• ترجمه و تالیف کتب
• حوضه خبرنگاری
• فعالیت در آژانس های مسافرتی

بررسی رشته مردم شناسی در مقطع کارشناسی

دوره کارشناسی رشته مردم شناسی ۴ ساله است و شامل ۱۳۵ واحد درسی است که به قرار زیر می باشد:

• ۲۰ واحد عمومی
• ۳۸ واحد پایه
• ۱۹ واحد اصلی
• ۲۳ واحد اختیاری
• ۳۱ واحد تخصصی
• ۴ واحد کارورزی

معرفی گرایش های رشته در مقطع کارشناسی ارشد

مردم شناسی از جمله رشته هایی است که در آزمون کارشناسی ارشد در گروه علوم انسانی ارائه می شود و شما با هر مدرک کارشناسی در صورت دارا بودن شرایط عمومی ثبت نام، می توانید در آن شرکت نمایید.

این رشته در خارج از کشور نیز با بورس تحصیلی در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد و با داشتن مدرک تحصیلی مرتبط و همچنین آیلتس با نمره ۶/۵ یا تافل با نمره ۹۰ از ۱۲۰ میتوانند در آن به تحصیل ادامه می دهند.

گرایش مردم شناسی یکی از گرایش های ۱۶ گانه است که می توان در زیر گروه علوم اجتماعی ادامه تحصیل داد؛ دیگر گرایش های علوم اجتماعی به قرار زیر است:

• کارشناسی ارشد جمعیت شناسی
• کارشناسی ارشد جامعه شناسی
• کارشناسی ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی
• کارشناسی ارشد توسعه روستایی گرایش توسعه اجتماعی
• کارشناسی ارشد توسعه روستایی گرایش مدیریت توسعه
• کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی
• کارشناسی ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی
• کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی
• کارشناسی ارشد مدیریت خدمات اجتماعی
• کارشناسی ارشد مدیریت راهبردی فرهنگ
• کارشناسی ارشد مطالعات جوان
• کارشناسی ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای
• کارشناسی ارشد گردشگری مذهبی
• کارشناسی ارشد برنامه ریزی گردشگری
• کارشناسی ارشد دانش اجتماعی مسلمان
• کارشناسی ارشد فلسفه علوم اجتماعی

سیلابس رشته مردم شناسی در مقطع کارشناسی ارشد

دوره کارشناسی ارشد گرایش مردم شناسی شامل ۴ نیمسال تحصیلی می باشد. این دوره ۲ تا ۳ سال به طول می انجامد و دانشجو ۳۷ واحد به صورت زیر خواهند گذراند:

• دروس عمومی ۱۱ واحد
• دروس تخصصی ۱۱ واحد
• دروس تخصصی اجباری ۵ واحد
• دروس تخصصی اختیاری ۶ واحد
• رساله ۴ واحد

دوره دکتری نیز ۴ ساله و در بر گیرنده ۳۶ واحد می باشد که به صورت زیر دسته بندی می شوند:

• ۱۰ تا واحد الزامی
• ۸ واحد اختیاری
• ۱۸ واحد پایان نامه

ذکر این نکته لازم است که امکان تغییر گرایش به شاخه های دیگر علوم اجتماعی نیز برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود خواهد داشت.

شرایط قبولی رشته مردم شناسی

• گواهی کارشناسی در علوم اجتماعی (جامعه شناسی- انسان شناسی – جمعیت شناسی)
• معدل کارشناسی حداقل ۱۲ از ۲۰
• قبولی در آزمون ورودی

مواد آزمون رشته مردم شناسی

• روش تحقیق
• زبان انگلیسی
• نظریه ها و مکاتب انسان شناسی و مردم شناسی

دروس رشته مردم شناسی

دروس پایه:

• کارگاه طراحی پایه
• ترسیم فنی
• آشنایی با مردم شناسی و روانشناسی و روش های آن
• آشنایی با هنرهای سنتی ایران
• آشنایی با باستان شناسی و روش های آن
• تاریخ عمومی ایران
• تمثیل شناسی

دروس اصلی و تخصصی:

• فرهنگ و توسعه
• مردم نگاری
• موزه داری و تکنیک ضبط اسناد
• مردم شناسی شهری
• ایل شناسی
• نظام های خانواده و خوشاوندی
• مردم شناسی اعتقادات دینی
• مردم شناسی هنر
• مردم شناسی پیش از تاریخ و جوامع ابتدایی
• باستان شناسی از دیدگاه انسان شناسی
• نماد و نشانه شناسی
• انسان شناسی و فرهنگ مردم قاره ها
• زبان شناسی از دیدگاه انسان شناسی
• زمینه ها و شیوه های همیاری در جوامع شهری و روستایی ۲

دروس اختیاری:

• جامعه شناسی پزشکی
• جامعه شناسی کار و مشاغل
• جامعه شناسی سیاسی
• جامعه شناسی کشور های اسلامی
• بررسی آثار صاحبان نظران جامعه شناسی
• جمعیت شناسی اقتصادی اجتماعی
• جمعیت شناسی ایران
• جامعه شناسی آموزش و پرورش
• اقتصاد ایران
• کلیات برنامه ریزی اجتماعی اقتصادی
• حامعه شناسی ایلات و عشایر ایران
• نیاز های انسانی
• جامعه شناسی جهان سوم
• نهضت های اسلام صد سال اخیر
• محیط شناسی انسانی
• جغرافیای انسانی ایران
• کلیات حقوق
• انسان شناسی زیستی
• تامین و رفاه اجتماعی
• مبانی تعاون
• تغییرات اجتماعی
• مردم شناسی ایران
• مردم شناسی فرهنگی
• مبانی مددکاری اجتماعی
• خدمات اجتماعی و تعاون در اسلام
• پویا گروهیی
• مددکاری جامعه ای
• سرپرستی و مشاوره در خدمات اجتماعی
• مبانی فلسفه
• انسان از دیدگاه اسلام و سایر مکاتب
• جامعه شناسی جنگ و نیروهای نظامی

سرفصل درس های بینش های جامعه شناسی

• بررسی و تجزیه و تحلیل مکاتب جامعه شناسی عمومی
• بررسی اصالت ساخت
• بررسی اصالت کارکرد
• دیالکتیک و شعبه های آن
• کنش متقابل سمبولیک
• پدیدار شناسی

سرفصل درس اندیشه متفکران اسلامی

این درس تحقیق در زمینه تفکرات و نظرات اجتماعی است که از خلال آثار فلسفه دانشمندان، مورخان و مردم نگاران و ادیبان متفکر اسلامی مخصوصا دانشمندان مسلمان ایران گردآوری شده است.

درس اندیشه متفکران اسلامی مستقیما کتب و آثار ارزنده تاریخی اجتماعی مانند ابن خلدون، یعقوبی و ابوریحان بیرونی و… را بررسی می کند.

سرفصل درس اندیشه متفکران اسلامی ۲

این درس ادامه درس اندیشه های اجتماعی متفکرین مسلمان می باشد و هدف آن تحقیق در زمینه متفکران و نظرات اجتماعی است که از میان آثار دانشمندان، فلاسفه، مورخان، مردم نگاران و ادبیات متفکر مسلمان استخراج می شود.

سرفصل درس برنامه ریزی جمعیت و نیروی انسانی

این درس نقش عوامل جمعیتی در برنامه ریزی های توسعه اقتصادی و اجتماعی را بیان کرده و ملاحظات جمعیت در برنامه ریزی سیستم های ممختلف اقتصادی و آمار های جمعیتی و برنامه ریزی، جنبه های جمعیتی نیروی انسانی و سیاست های جمعیتی نیز مورد بررسی قرار می گیرد.

• ملاحظات جمعیتی در برنامه ریزی های توسعه اقتصادی
• درآمد بر برنامه ریزی و نقش عامل جمعیت
• در اقتصاد های متمرکز
• در اقتصاد های سرمایه داری
• در اقتصاد های مختلط
• آمار های جمعیتی مورد استفاده از برنامه ریزی توسعه رشد جمعیت و مرگ و میر و باروری و پیش بینی جمعیت افراد واقع در سن تحصیل و پیش بینی برای آن ها
• برنامه ریزی های آموزشی و بهداشت و مسکن و ملاحظات جمعیتی
• مشخصات جمعیتی در برنامه ریزی های منطقه ای

سرفصل درس روش های تحقیق ۱

تسلط دانشجویان دوره کارشناسی ارشد جامعه شناسی به روش های تحقیق در علوم اجتماعی از اهداف این درس می باشد.

• مبانی اساس روش شناسی
• انواع روش های بنیادی
• بحث و بررسی اصول شناخت از دیدگاه معرفت شناسی
• روش های خاص جامعه
• مفاهیم و روش های کمی و کیفی در جامعه شناسی
• بحث و تحلیل اجزا مختلف یک طرح تحقیقاتی

سرفصل درس برنامه ریزی توسعه فرهنگی

آینده نگری و برنامه ریزی در زمینه های توسعه فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی اساس سیاست های هر ملت و مملکت را تشکیل می دهد. شناخت نقش و اهمیت فرهنگ مادی و مشخص کردن ابعاد الزامی و غیر الزامی فرهنگ پذیری و آشنایی با تجارب و نظریات مختلف امری حیاتی است، چراکه اعمال سیاست های بی رویه اقتصادی و اجتماعی بر جهان سوم و تضعیف بنیان های فرهنگی این جوامع و قومیت کشی؛ هر روز بیشتر و بیشتر احساس می شود.

سرفصل درس اجتماعات در ادبیات فارسی

• شناخت خصوصیات جامعه
• آداب و رسوم
• آداب حکومت داری
• شناخت خصوصیات جامعه
• اخلاقیات و اعتقادات

سرفصل درس مردم شناسی اعتقادات دینی

در آغاز تفکر انسان به بیکرانگی این دنیا آنها را به سوی جذب بیشتر آگاهی به سمت عالم معنا سوق داد و پس از آن بشر پای بند مناسک و آداب و رسوم دینی شد. از این جهت مطالعه و بررسی چگونگی ظهور و نشر اعتقادات در جامعه که به عنوان جزیی از فرهنگ اعتقادی جامعه به حیات خویش ادامه می دهد، برای آن دسته از دانش پژوهان علاقه مند به مسائل فرهنگی و مردم شناسی حائز اهمیت می باشد.

ظرفیت رشته مردم شناسی در انتخاب رشته کنکور هنر

طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور هنر، مجموع ظرفیت رشته مردم شناسی در انتخاب رشته دانشگاه های سراسری در سال ۹۵-۹۶ ، ۱۳۹۷ بوده است. ظرفیت دوره روزانه ۱۹۱ نفر، دوره شبانه ۳۰ نفر، ۱۱۷۶ نفر غیر انتفاعی بوده است.

در جدول زیر ظرفیت رشته مردم شناسی در کنکور سراسری را مشاهده می کنید:

ظرفیت رشته مردم شناسی
روزانه ( تحصیل رایگان )	نوبت دوم ( شبانه )	ظرفیت مازاد	پردیس خودگردان	پیام نور	غیرانتفاعی
191	30	0	0	0	1176

نحوه پذیرش در رشته مردم شناسی هم به صورت با آزمون و هم بدون آزمون بوده است. از مجموع ظرفیت مردم شناسی ۷۲ نفر تنها با سوابق تحصیلی و ۱ نفر مناطق محروم پذیرش شده اند.

دانشگاه های پذیرنده رشته مردم شناسی در انتخاب رشته هنر

لیست دانشگاه های پذیرنده ی رشته ی مردم شناسی
نوع دوره	نحوه پذیرش	نام دانشگاه	استان دانشگاه	نام رشته	جنسیت پذیرش	ظرفیت
روزانه	با آزمون	دانشگاه تهران	تهران	مردم شناسی	مرد	30
روزانه	با آزمون	دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان	سیستان وبلوچستان	مردم شناسی	زن – مرد	35
نوبت دوم	با آزمون	دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان	سیستان وبلوچستان	مردم شناسی	زن – مرد	15
روزانه	با آزمون	دانشگاه مازندران – بابلسر	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	35
روزانه	با آزمون	دانشگاه مازندران – بابلسر (محل تحصیل دانشکده میراث فرهنگی وصنایع دستی وگردشگری نوشهر)	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	50
نوبت دوم	با آزمون	دانشگاه ولایت – ایرانشهر	سیستان وبلوچستان	مردم شناسی	زن – مرد	15
روزانه	با آزمون	دانشگاه یزد	یزد	مردم شناسی	زن – مرد	40
غیرانتفاعی	با آزمون	دانشگاه غیرانتفاعی علم و هنر – یزد (محل تحصیل واحد یزد)	یزد	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی آمل	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی اسوه – تبریز	آذربایجان شرقی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی اقبال لاهوری – مشهد	خراسان رضوی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی امام جواد(ع) – یزد	یزد	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی امین – فولاد شهر اصفهان	اصفهان	مردم شناسی	زن – مرد	60
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی انوارالعلوم – انزلی	آذربایجان غربی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی بهار – مشهد	خراسان رضوی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی پردیسان – فریدون کنار	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی خزر – محمودآباد	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی دارالعلم – یزد	یزد	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی راه دانش – بابل	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی راهیان نوین دانش – ساری	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی رحمان – رامسر	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سارویه – ساری	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سبز – آمل	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سلمان – مشهد	خراسان رضوی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سمنگان – آمل	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سنا – ساری	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی سیمای دانش – کوچصفهان رشت	گیلان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی طلوع مهر – قم	قم	مردم شناسی	مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی علامه فیض کاشانی – کاشان	اصفهان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی علوم و فنّاوری آریان – امیرکلا بابل	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی فرزانگان – اصفهان	اصفهان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی کوشیار – رشت	گیلان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی کومش – سمنان	سمنان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی مارلیک – نوشهر	مازندران	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی مولانا – آبیک	قزوین	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی میزان – تبریز	آذربایجان شرقی	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	با آزمون	موسسه غیرانتفاعی نیکان – تاکستان	قزوین	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	صرفا با سوابق تحصیلی	موسسه غیرانتفاعی آفرینش – بروجرد	لرستان	مردم شناسی	زن – مرد	36
غیرانتفاعی	صرفا با سوابق تحصیلی	موسسه غیرانتفاعی پارس رضوی – گناباد	خراسان رضوی	مردم شناسی	زن – مرد	36
روزانه	با آزمون – مناطق محروم	دانشگاه یزد	یزد	مردم شناسی	زن – مرد	1

دانشگاه های برتر رشته مردم شناسی در دنیا

دانشجویان عزیز اگر می خواهند در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا علوم اجتماعی هستید، می توانید از فرصت های تحصیلی با بورسیه شدن در دانشگاه های مختلف دنیا در حوزه مردم شناسی استفاده نمایید.

• برای تحصیل در گرایش های علوم اجتماعی (social STUDIES) در دانشگاه های آمریکای شمالی، در اختیار داشتن GRE با نمره ۱۶۰ VERBAL بالاتر از ۱۷۰ الزامی می باشد.
• اگر قصد ادامه تحصیل در حوزه مردم شناسی در خارج از کشور را دارید، حتما حداقل یک مقاله در ژورنال های ISI منتشر کنید.
• بهترین راه برای آشنایی با اساتید بین المللی حوزه علوم اجتماعی، شرکت در کنفرانس های بین المللی این رشته می باشد.
• تحصیل در مقطع دکترا در رشته های جمعیت شناسی، مددکاری اجتماعی و مطالعات زنان در داخل و خارج از کشور پذیرش دانشجو دارد. دانشگاه کلمبیا یکی از مقصد های تحصیلی این رشته می باشد.

دنیای تحصیل و بورس در داخل و خارج از کشور را با آکادمی هنر آرته دنبال نمایید. اگر مایل به انتخاب دانشگاه خاص خود و نحوه پذیرش در آن هستید، می توانید سوالات خود را از مشاورین ما بپرسید.

مشاوره انتخاب رشته مردم شناسی

انتخاب رشته یکی از مهمترین و حساس ترین تصمیم هایی است که یک فرد برای زندپگی خود اتخاذ می کند. انتخاب رشته یکی از مقوله هایی است که اگر اشتباهی در آن صورت گیرد هیچ بازگشتی در کار نخواهد بود؛ در نتیجه داوطلبان باید این مرحله را جدی بگیرند. یکی از راه هایی که می تواند کمک شایانی در زمینه انتخاب رشته به داوطلبان داشته باشد، مشورت با مشاوران انتخاب رشته و تحقیق و مطالعه در رابطه با رشته دلخواه شما می باشد.

مشاورین آکادمی هنر آرته می توانند در هر دو زمینه به شما عزیزان کمک کنند که بهترین تصمیم را برای آینده خود بگیرید.

ما در این مطلب سعی کردیم که شما را با رشته باستان شناسی آشنا کنیم تا داوطلبان متقاضی این رشته بتوانند به تمامی زوایای این رشته نگاهی اجمالی بیاندازند. در صورت بروز هرگونه سوال و تردید می توانید با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.